از مجموع ۳۷ دشت آب خراسان رضوی، ۳۴ دشت وضعیت ممنوعه دارند. کاهش بارندگی و خشکسالیهای متوالی در سالهای اخیر، افت شدید سفرههای آب زیرزمینی را در استان خراسان رضوی موجب شده است ، به طوری که وضعیت منابع زیرزمینی بهگونهای پیش رفته است که مسئولان ذیربط، از آن بهعنوان بزرگترین چالش استان یاد میکنند. خراسان رضوی، هماکنون یکی از منابع آبی زیرزمینی بحرانی در سطح کشور را داراست، به طوریکه افت سطح آبهای زیرزمینی در این استان، بسیار بیشتر از حد بحرانی استانداردهای جهانی است.
میانگین بارندگی سالانه در کشور حدود ۲۵۰ میلیمتر است. همین میانگین در خراسان رضوی ۲٫۸ میلیمتر است، متاسفانه اگر وضعیت اضافه برداشت آب از دشتهای خراسان رضوی به همین نحو ادامه یابد، متوسط شوری آب، ظرف ۲۰ سال آینده به حدی خواهد رسید که حتی برای استفاده در کشاورزی مناسب نخواهد بود. بنابراین فرصت کمی برای مدیریت این وضعیت، در اختیار ماست.
به صورت کلی، از راهکارهای معقولانه مدیریت منابع آبی میتوان به انتقال آب بینحوضهای اشاره کرد که هماکنون جمعآوری و انتقال آب از حوضه دشت ازغند صورت میگیرد و صرفا جهت مصارف خانگی به شهرستانهای اطراف منتقل میشود.

راهحل دیگر که میتوان آن را در کوتاهمدت نیز پیگیری کرد، استفاده از تکنولوژیهای کاهنده مصرف آب در بخشهای کشاورزی و صنعت است. با توجه به اینکه نزدیک به ۹۰ درصد آب، در بخش کشاورزی مصرف میشود و کشاورزان، «بزرگمصرفکنندگان» این عنصر حیاتی هستند، استفاده از روشهای نوین آبیاری و تکنولوژیهای روز دنیا لازم و ضروری است. متاسفانه با وجود بحران کمآبی در خراسان رضوی هنوز روشهای سنتی آبیاری با بهرهوری بسیار پایین غالب هستند و بخش عظیمی از منابع آبی هدر میروند.
لذا اگر بخواهیم جدای از برخی شعارها و گردن دیگران انداحتن و حتی اگر بخواهیم بصورت فردی برای آینده خود و فرزندانمان قدمی سازنده برداریم کاری نمیماند جز اصلاح الگوی کشاورزی و مصرف آب. پس با جدی گرفتن مشکل آب, آینده خود را جدی بگیریم. خرده مالکی و نداشتن هزینه های اولیه ازمشکلات اصلی بر سر راه عدم اصلاح الگوی آبیاری و کشاورزی است ولی اگر شدت وخامت کم آبی را درک کنیم و بدانیم که زندگی آینده ما بسته به چاره اندیشی و تغییر نگاه ما به کشاورزی است یقینا آن مشکلات را مانع چندان مهمی نخواهیم دانست.
امید به دیدن روزهای بهتر برای ازغندی و ایرانی و بشریت